Ketonen

Ketonen zijn een type zuur dat door het lichaam aangemaakt wordt wanneer vetten als energiebron gebruikt worden. De zuren worden in de lever aangemaakt. Dit komt in verschillende situaties voor. Het is mogelijk dat iemand een koolhydraatarm dieet volgt, zwanger is en veel braakt of overgeeft maar het komt ook voor bij diabetici. Afhankelijk van de oorzaak is het mogelijk dat de aanmaak van ketonen gewenst is of niet. Bij het ketogeen dieet, waar deze website zich op richt, is de productie van ketonen een teken dat het dieet voldoende aangepast is om te profiteren van de voordelen. Aan de andere kant is de aanwezigheid van ketonen een slecht teken voor diabetici. Ketonen hebben in dat geval een nadelig effect op de stofwisseling.

Wat zijn ketonen?

Er zijn drie verschillende types ketonen: bèta-hydroxyboterzuur, acetoacetaat en aceton. Deze komen vanuit de bloedstroom in de urine terecht waarna deze uitgeplast worden. Aceton verlaat het lichaam via de adem. Dit is een opvallende geur die mensen ruiken als het lichaam in ketose is.

Ketonen en een koolhydraatarm dieet

Een aangepast dieet zonder koolhydraten laat het lichaam denken dat het uithongert of dat er gevast wordt. De koolhydraten waar het lichaam om vraagt worden niet geleverd door de voeding. Om het lichaam toch goed te laten functioneren is het lichaam gedwongen om vetten om te zetten. Bij het omzetten van het vet worden ketonen aangemaakt, ook wel bekend als ketolichamen. Ketonen worden in de lever geproduceerd. Deze ketonen spelen een grote rol in het succes van het ketogeen dieet.

ketose

Ketose

Als er ketonen worden aangemaakt door het lichaam dan verkeert het lichaam in een andere metabolische staat. Dit wordt ketose genoemd. Als het ketogeen dieet gestart wordt dan duurt het drie tot vijf dagen voor het lichaam in ketose is. Je kunt aan de adem ruiken om erachter te komen of je in ketose bent maar dit is niet echt betrouwbaar. Ketonen zijn ook op andere manieren te meten.

Meer ketonen in het bloed

Een essentieel onderdeel van het ketogeen dieet is ketose. Gepaard met ketose stijgt het ketonengehalte in het bloed. Naarmate je het dieet blijft volgen gebruikt het lichaam meer vet met de ketonen als energiebron. Het aantal ketonen in het bloed kan met een speciale ketonenmeter gemeten worden wat in de meeste onderzoeken gedaan wordt. Dit wordt gedaan door bloed te prikken in de vinger. Je bent in ketose als het ketonengehalte tussen 0.5 en 3.0 mmol/L ligt.

Meer ketonen in de urine

Een andere manier om het ketonengehalte te meten is met een ketostrip en urine. Deze strip wordt in de urine gehouden en vervolgens verkleurt de strip als je in ketose bent. De strip meet het aantal ketonen dat in de urine zit. Het is een snelle en eenvoudige manier om thuis te controleren of je ketose bent. Deze ketostrips zijn goedkoop maar geven je een goede inschatting of er ketonen aanwezig zijn in de urine. Je kunt over de strip plassen maar je kunt ook eerst in een container plassen en de strips in de urine onderdompelen. Als je in ketose bent dan verkleurt de strip. Het maakt daarbij niet uit in welke mate de strip verkleurd. Je moet wel even wachten tot de strip verkleurd. Dit gebeurt meestal pas na 15 tot 30 seconden. Op de zijkant van de fles kun je zien in welke mate ketonen aanwezig zijn in de urine. Over het algemeen geldt dat hoe donkerder de verkleuring, hoe meer ketonen aanwezig zijn in de urine. De ketose teststrips kun je hier verkrijgen:

[sc name=”ketostrips”]

Meer ketonen in de adem

Als je net begint met een dieet waarmee je ketose raakt dan is het mogelijk dat je adem anders gaat ruiken. Nu eet je waarschijnlijk meer vis dat een bepaalde geur met zich meedraagt waardoor de geur van je adem wijzigt maar dit komt ook door de aanmaak van ketonen. Doordat er meer ketonen in je lichaam aanwezig zijn verlaten deze ook in een grotere hoeveelheid je lichaam. Een deel ervan verlaat je lichaam door de adem. Hierdoor kan je adem anders ruiken dan normaal. De één vind het een fruitachtige geur terwijl de ander het meer als chemisch bestempeld. De andere en misschien zelfs wat stinkende geur is een goed teken.

Het vertelt je dat je in ketose raakt. Het is niet gevaarlijk maar het hoort bij het proces van ketose. Je kunt de slechte adem verminderen door suikervrije kauwgom te nemen en meer water te drinken. Ketonen in de adem kun je meten met een ketonenmeter maar deze zijn niet goed verkrijgbaar een aardig prijzig. Ketonen in de adem kunnen gemeten worden met een ademanalyse hoewel dit minder accuraat is dan wanneer je een bloedtest doet. Bij deze meting wordt aceton gemeten wat één van de drie1 ketonen is tijdens ketose. Als je in ketose bent dan verlaat meer aceton2 je lichaam via de adem.

Gebruik van ketonen

Tijdens een periode van uithongering, zoals we dat nu in de Westerse wereld niet meer kennen, gebruiken de hersenen na drie dagen al voor 25 procent3 energie uit ketonen. Als de uithongering aanhoudt dan stijgt dit zelfs naar 60 procent4.

Ketonen en calorieën

Als je in ketose bent dan gebruikt het lichaam de ketonen als brandstof. De spiermassa wordt niet gebruikt voor energie. Een gram ketonen levert 7 calorieën energie. In vergelijking met het vet waar het vandaan komt is dit minder. Vetten leveren 9 calorieën per gram. Het is echter meer dan de calorieën uit koolhydraten. Koolhydraten leveren 4 calorieën per gram. Ketonen die niet gebruikt worden verlaten het lichaam via de urine. Ze worden dus niet omgezet naar vetten.

25 gedachten over “Ketonen”

  1. Er wordt hier gesproken over uithongering, maar dat vind ik totaal niet aan de orde. Ik eet genoeg vetten en ben zeker niet minder gaan eten. Sterker nog…veel meer en ook nog eens veel lekkerder. Kennelijk heerst er nog steeds een enagatieve gedachte over het in ketose zijn en koolhydraatarm eten. Bovendien is het geen dieet, maar een andere manier van eten. Je kunt het vergelijken met disel of benzine. Het is een andere verbranding.

    Beantwoorden
    • Dat is niet helemaal een goede vergelijking. Laten we beginnen met vast te stellen dat veel koolhydraten eten sws niet gezond is, om nog maar te zwijgen over monosacchariden en alle kant en klare rotzooi die je kunt kopen. Dus kh beperken is prima. Maar ketose is wel een toestand van je lichaam die in principe een overlevingstoestand is voor tijden van schaarste. Het werkt dus prima om af te vallen maar met diesel of benzine kun je de auto op rijden tot hij van ouderdom sterft en ik waag het te betwijfelen of dat hetzelfde is met het keto-dieet. Ik ben geen voedingsdeskundige maar gezond boeren verstand zegt mij toch dat een overlevingstoestand geen constante manier van leven kan zijn en per definitie veel van je lichaam vergt, aangezien het óverleven is. Of mis ik nu iets, dan hoor ik het graag.

      Beantwoorden
  2. waarvoor dient ketonen want ik hoor en leest van ales over maar heb het nog niet door
    is het om vetten te verbranden of om aftevallen ,is het gevaarlijk de innamen kunt ge een rustig
    leven lijden dwz genieten van wat je eet en drink of moet je ook op bepaalde voeding leten
    kan iemand het mij uitleggen dank u

    Beantwoorden
    • Hoi Enrique,

      Je lichaam maakt ketonen aan zodra het niet de beschikking heeft over suikers als brandstof. Om verschillende processen in het lichaam van energie te voorzien gaat je lever vervolgens ketonen aanmaken. Deze worden aangemaakt uit vetzuren (uit voeding en uit je eigen vetreserves).

      Ketonen zijn dus geen middel om vet te verbranden, maar ze zijn een product van vetverbranding. Als je je lichaam wil stimuleren om ketonen te produceren zul je vrij gedisciplineerd je koolhydraatconsumptie moeten gaan beperken.

      Als je wil weten welke voeding toegestaan is, raadpleeg dan onze Ultieme Keto Voedingslijst.

      Beantwoorden
      • Een ding ding snap ik niet, het is mij niet duidelijk .
        Er wordt gezegd dat de lever ketonen produceerd als brandstof voor de cellen en vervolgens lees ik dat ketonen een produkt is van de vetverbranding.
        Hoe zit dat nou precies?

        Beantwoorden
        • Hee Saddhen, ik snap je verwarring. De lever maakt ketonen aan uit het “verbranden” van vetzuren. Om het maar even zo te zeggen. Zodra vetten zijn “verbrand” en omgezet zijn in ketonen wordt dat de brandstof.

          Is het nu een beetje duidelijker?

          Beantwoorden
  3. Hallo,
    Ik ben 21 maart begonnen met het keto dieet. Ik heb alleen de eerste weken teveel eiwitten gegeten waardoor ik niet in ketose kwam. Daar kwam ik achter toen ik een keto app ging gebruiken. Ik ben nu ongeveer 4 weken in ketose en ik blijf wel heel erg moe. Ook het sporten lukt me bijna niet en ik doe dit op half vermogen. Heeft iemand hier ervaring mee? Ik ga wel gewoon door hoor maar ik hoop wel dat het over gaat.
    Groet
    Yolanda

    Beantwoorden
    • Hoi Yolanda,

      Wellicht is het nuttig voor je om het artikel over de Keto Griep te lezen. Hier wordt uitgelegd hoe je vermoeidheidsverschijnselen tegen kunt gaan tijdens jouw aanpassing naar keto.

      Ook zal het artikel over fat adaptation jou mogelijk van bruikbare inzichten voorzien om te begrijpen waarom je wellicht nog niet een energieboost krijgt van het Keto Dieet.

      Ik raad je aan deze artikelen te lezen. Mocht je hier nog vragen over hebben, stuur ons dan gerust nog een berichtje!

      Beantwoorden
    • Hoi Eric,

      Keton Concap bevat frambozen ketonen. Ondanks dat ze de naam van ketonen dragen hebben zij niet dezelfde energieleverende functie als ketonen die je lichaam aanmaakt of ketonen uit andere supplementen. Als je een ketonensupplement wil gebruiken dat daadwerkelijk energie levert, dan zul je ketonen in de vorm van BHB (betahydroxybutyraat) moeten gebruiken.

      Beantwoorden
    • Hee Daniel, thnx voor je vraag! Allereerst over “buikvet verbranden”. Niks garandeert dat je buikvet verbrand. Zelfs niet hard sporten en op je voeding letten. Het kan zijn dat je lichaam eerst op alle andere plekken vet verbrand en op het eind pas buikvet. Er bestaat dus geen plaatselijke vetverbranding.

      Dan de ketonen supplementen: het ondersteunt je ketonen productie ALS je al in ketose bent. Ben je dit niet dan weet je lichaam dus ook niet wat die met die ketonen moet doen want het lichaam is nog steeds ingesteld op het gebruik van koolhydraat als brandstof.

      Hier een dieper artikel erover: https://www.ruled.me/pros-and-cons-of-ketone-supplements-salts-and-esters/

      Kan je hier wat mee Daniel?

      Beantwoorden
  4. hoi,

    Ben een paar weken geleden het ketose dieet begonnen en inderdaad verschillende kg’s afgevallen. Ik ben hiermee zeer gelukkig. Ook hou ik geen vocht meer op zodat ik eindelijk geen opgezwollen enkels meer heb. Een hongergevoel ken ik ook niet meer. Spijtig genoeg heb ik sindsdien wel last van een te lage bloeddruk wat mijn leven behoorlijk moeilijk maakt. Hierover lees ik echter nooit iets of is er geen verband?

    Beantwoorden
  5. Beste Hamist,

    Hartelijk bedankt voor het opsnorren van dit zeer interessant artikel. Het bevestigt mijn vermoeden dat mijn lage bloeddruk het gevolg is van mijn dieet. Ook mijn zus had er last van. Bij haar was het zo erg dat ze hartproblemen kreeg. Hoe spijtig ik het ook vind, wij zullen een gulden middenweg moeten bewandelen wat ons dieet betreft. Als het niet was voor die te lage bloeddruk zou ik zeker verderzetten. Alvast wel een stimulans voor mensen met een te hoge bloeddruk en beter dan medicatie slikken.

    Beantwoorden
    • Hee Christine, goed dat je het aankaart en super vervelend voor je zus! De reden waarom een kh-arm dieet gepaard kan gaan met een lage bloeddruk is omdat je veel vocht verliest waarbij de meeste mensen het niet voldoende weer aanvullen. Het vochtverlies zorgt ervoor dat je bloeddruk daalt.

      Het is erg belangrijk om vocht, zout en mineralen aan te vullen. Probeer dit eens uit en kijk of je bloeddruk weer stabiliseert.

      Hier nog een artikel over elektrolyten: https://keto.nl/elektrolyten-ketogeen-dieet/

      Hou ons op de hoogte (als je wil) 🙂

      Beantwoorden
  6. Hoi,
    Ik snap het nog steeds niet. Dus als je niet in ketose zit dan doe je blijkbaar iets niet goed? Of zie ik dat verkeerd?
    Ik ben nu ruim een weekje bezig met keto. Vandaag heb ik mijn bloeddruk laten meten en die was prima. Verder heb ik ook ketone strips gekocht en mijn stripje is niet verkleurd. Betekent dat ik niets verbrand? Ik heb aardig vettig gegeten afgelopen week.

    Beantwoorden
    • Hi, afhankelijk van hoelang je bezig bent is het idd zo dat je nog teveel koolhydraten en/of eiwitten eet als je nog niet in ketose bent.

      Dat gezegd hebbende:

      1) de methode om ketose te meten kan al dan niet accuraat zijn (ketometer die het bloed meet is het meest accuraat)
      2) heb je macro’s berekend en hou je je daar aan?
      3) MITS puntje 2 beantwoord is het met JA, geef het dan nog even enkele weken (je lichaam moet helemaal omschakelen wat per persoon kan verschillen hoelang de overschakeling duurt)

      Kan je hier wat mee?

      Beantwoorden
    • Je hebt twee energie bronnen uit voedsel, vetten en glucose.
      Het gaat om de sucrose in koolhydraten in de eerste plaats te vermijden zoveel als mogelijk, in het begin moet je niet meer dan 30 gram koolhydraten per dag innemen.
      Omdat je die aanvoer van energie “afknijpt” vervang je deze door gezonde vetten:
      Extra Virgin Olijfolie, Avocado Olie, Omega 3 fatty acids, en in kleine mate MCT olie.
      Zo kom en blijf je in ketosis.
      Dus: groenten, vlees, vis, noten, zaden en niet meer dan 100 gram aardbeien, bramen, bessen inclusief de gezonde vetten zijn de aanraders.

      Beantwoorden
    • Hi Gradus,

      Heb je het over exogene Ketonen in de vorm van een supplement?
      Voor deze vragen kun je het beste terecht bij de desbetreffende leverancier. Wij verkopen deze niet 🙂

      Beantwoorden

Plaats een reactie